Nauczyciel Kraju Ojczystego w PTTK
- szczegóły
- data publikacji: niedziela, 08, maj 2011 18:36
- autor: Aleksandra Staszak
W uznaniu szczególnych zasług nauczycieli oraz innych osób prowadzących systematyczną pracę edukacyjno-wychowawczą w
środowisku i na rzecz dzieci i młodzieży, mającą na celu upowszechnianie turystyki i krajoznawstwa Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, ustanawia wyróżnienie honorowe w postaci tytułu i medalu "Nauczyciel Kraju Ojczystego".
Ostatnie kilkadziesiąt lat przyniosło wiele zmian. Obserwowaliśmy przecież głębokie przemiany polityczne, rozkwit nowoczesnych technologii (pojawił się Internet, telefony komórkowe i in.) jednoczenie się Europy pod flagą Unii Europejskiej. Przy tak dużym tempie życia nie możemy zapominać o naszej Ojczyźnie. Pielęgnować należy w Polakach tożsamość narodową, wiedzę o ważnych wydarzeniach historycznych, znajomość różnych zakątków kraju i panujących tam zwyczajów. Bycie europejczykami nie zwalnia z troski i znajomości własnej Ojczyzny, o którą jeszcze kilkadziesiąt lat temu walczyli nasi ojcowie i matki.
Od wielu lat działają pośród nas nauczyciele kraju ojczystego. Pierwszy raz o ich roli w wychowaniu napisał prof. Kazimierz Denek w 1981 r. Do takich nauczycieli-przewodników pomagających nie tylko młodzieży, ale i dorosłym poznawać i zrozumieć różne regiony kraju, wraz z całym kolorytem, z całą pewnością należeli m.in.: Leopold Węgrzynowicz, Walery Goetel, January Kołodziejczyk, Stanisława Niemcówna, Władysław Szafer, ks. Jerzy Pawlik, Adam Czarnowski, Helena Cieślak.
W artykule pt. "Misja nauczyciela kraju ojczystego" Pola Kuleczka pokusiła się o określenie sylwetki i roli jaką pełni owy nauczyciel ziemi ojczystej. Jak czytamy jest to "na wzór protoplasty – człowiek pozbawiony wybiórczej moralności, prawdziwie zakochany w regionie lub kraju, zdeklarowany patriota zauroczony domem, zagrodą, osiedlem, regionem czy Polską. Jego rola w inspirowaniu i formowaniu życia kulturalnego jest świadectwem przywiązania do kultury swojskiej. Bez widocznej działalności i fascynacji światem przyrody i kultury, niczego dziś zrobić nie można (…)".Kim są dziś nauczyciele kraju ojczystego? Jaką rolę powinni pełnić? Jak pisze Pola Kuleczka nauczyciele kraju ojczystego szczególnie w jednoczącej się Europie powinni "promować ukryty patriotyzm, przywracać znaczenie słowom, a wartościom prawo do istnienia". Nauczyciel taki nie powinien być ograniczany przez program nauczania. Wykorzystując wszelkie możliwe sposoby powinien docierać do swych wychowanków, aby edukować w sposób nie tylko odważny, ale przede wszystkim nowoczesny. Myśl rozwija Pola Kuleczka stwierdzając, iż w ten sposób tylko można „obronić wszystko, co Polskę stanowi, natomiast podejmowanie działań krajoznawczych przyczynia się do kształtowania poczucia świadomości narodowej młodzieży, a tym samym do rozwijania patriotyzmu". Liczne dyskusje na temat znaczenia patriotyzmu w XXI wieku nie doprowadziły do ustalenia jednoznacznego statusu. Dlatego każdy z Polaków sam interpretuje, co to znaczy być patriotą w obecnych czasach. Pokusić się jednak można o stwierdzenie, iż znajomość własnego kraju, jego zwyczajów i ludzi prowadzi do budowania tożsamości narodowej i odpowiedzi na to złożone pytanie: czy jestem patriotą? Dziś nie tylko wywieszanie flagi na 3 maja, ale spędzanie wakacji na ziemiach polskich, wspieranie lokalnej gospodarki będzie uznawane za jego objawy.
Można mówić iż nauczyciel kraju ojczystego jest kluczem, przewodnikiem. Jednak zostać nim może każdy z wielotysięcznej rzeszy polskich turystów i krajoznawców, który zabiera ze sobą na wędrówki wychowanków, kolegów. Pomaga im odkrywać piękno ziemi ojczystej. Praca ta nie jest ani lekka, ani łatwa. Podejmuje ją na co dzień wielu naszych kolegów, członków Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.
"W uznaniu szczególnych zasług nauczycieli oraz innych osób prowadzących systematyczną pracę edukacyjno-wychowawczą w środowisku i na rzecz dzieci i młodzieży, mającą na celu upowszechnianie turystyki i krajoznawstwa Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, ustanawia wyróżnienie honorowe w postaci tytułu i medalu „Nauczyciel Kraju Ojczystego", jak czytamy w 1 paragrafie regulaminu. Ustanowienie tego wyróżnienia jest efektem wieloletnich staraniach Rady Programowej ds. Młodzieży Szkolnej ZG PTTK. Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego przyjął odznaczenie uchwałą nr 190/XVII/2011 z dnia 29 stycznia 2011 roku w sprawie ustanowienia wyróżnienia honorowego w postaci tytułu i medalu Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego "Nauczyciel Kraju Ojczystego" oraz zatwierdzenia jego regulaminu. Wyróżnienie to będzie przyznawane za minimum 10 letnią systematyczna pracę z dziećmi i młodzieżą. Pod uwagę brane będą m.in.:
- szczególne osiągnięcia kandydatów prowadzących Szkolne Koła Krajoznawczo-Turystyczne lub sprawujących opiekę nad ich działalnością w zakresie kształtowania w młodym pokoleniu nawyków aktywnego poznawania i uprawiania różnych form turystyki i poznawania kraju ojczystego,
- udokumentowane osiągnięcia w organizowaniu i udziale wychowanków w poszczególnych etapach konkursów krajoznawczo-turystycznych przeznaczonych dla dzieci i młodzieży, w tym w szczególności konkursów organizowanych przez PTTK: Ogólnopolskim Młodzieżowym Turnieju Turystyczno – Krajoznawczym PTTK, Konkursie Krasomówczym, Ogólnopolskim Młodzieżowym Konkursie Krajoznawczym "Poznajemy Ojcowiznę",
- szczególne zaangażowanie i wieloletnia aktywność w zakresie organizowania i prowadzenia różnych form turystyki dzieci i młodzieży.
Dodatkowo pożądanym jest by kandydat do wyróżnienia uhonorowany był Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Na zakończenie dodam, iż wnioski należy składać do 31 marca każdego roku. W roku 2011, wyjątkowo wnioski o odznaczenie można składać do 31 maja.
Literatura dotycząca misji i roli nauczyciela kraju ojczystego do której warto sięgnąć:
Kuleczka Pola, 2009. Misja nauczyciela kraju ojczystego [w] O potrzebie krajoznawstwa w edukacji szkolnej: praca zbiorowa, pod red. Kazimierza Denka, Lecha Drożdżyńskiego i Andrzeja Gordona. Warszawa - Poznań: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, 2009 - s. 115-126.
Denek Kazimierz, 2000. Nauczyciele Kraju Ojczystego [w] Wychowanie dla turystyki, Wspomaganie uczestnictwa dzieci i młodzieży w turystyce. Polskie Stowarzyszenie Turystyki. Materiały z konferencji.
Kuleczka Pola, 2000. Nauczyciel kraju ojczystego - odpowiedzialność czy zabawa [w]: Ewaluacja i innowacje w edukacji. Kompetencje i odpowiedzialność nauczyciela, pod red. nauk. Jana Grzesiaka. Kalisz - Konin: WPA UAM w Kaliszu, PWSZ w Koninie, 2010 - s. 585-590.
Denek Kazimierz, 1981. Nauczyciele kraju ojczystego, „Nowa Szkoła” 1981, nr 10; 1981, nr 11.