Szkolne Koła Krajoznawczo- Turystyczne Polskiego Towarzystwa Turystyczno- Krajoznawczego (SKKT PTTK) - turystyczną ofertą PTTK dla uczniów i nauczycieli.
- szczegóły
- data publikacji: czwartek, 02, wrzesień 2010 21:40
- autor: Aleksandra Staszak, Paweł Zań
Zawsze zastanawiało Cię czym jest SKKT, dlaczego warto Szkolne Koło Krajoznawczo Turystyczne prowadzić w oparciu o PTTK? Jak rozpoczął się w Polsce szkolny ruch krajoznawczo - turystyczny? Zapraszamy nauczycieli, instruktorów harcerskich, członków PTTK i wszystkich zainteresowanych do zapoznania się z artykułem.
SKKT
Szkolne Koła Krajoznawczo- Turystyczne obecne są w życiu polskich szkół od początku wieku XX. Stało się tak za sprawą Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, które jest, obok Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, protoplastą Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. W PTK doceniono rolę, jaką odgrywa w społeczeństwie młodzież, a także korzyści, jakie płyną z jej udziału w pracy krajoznawczej. Dzięki Kołom Krajoznawczym Młodzieży Szkolnej PTK młodzi poznawali historię kraju, różnorodność kultur czy grup etnicznych – uczyli się czym jest ojczyzna, patriotyzm. Pomysłodawcą utworzenia kół był prof. Ludomir Sawicki. Działalnością Kół, od ich powstania w dniu 16.6.1919 r., kierowała Sekcja Kół Krajoznawczych Młodzieży Szkolnej, przekształcona w latach późniejszych w Komisję. Warto zaznaczyć, że obiema instytucjami kierował Leopold Węgrzynowicz, który był głównym twórcą i organizatorem Kół Krajoznawczych Młodzieży Szkolnej.
Pomimo różnych prawno – organizacyjnych zawirowań wokół ruchu Szkolnych Kół Krajoznawczo Turystycznych przetrwały one do czasów współczesnych. Niezmienne pozostały fundamenty ich działania. Koła pełnią funkcję wychowawczą opartą o zagadnienia turystyczno – krajoznawcze, propagują formy aktywnego wypoczynku, zapoznają swych wychowanków z pięknem ziemi ojczystej, budują więzi i uczą historii poprzez organizowane wycieczki, rajdy, prelekcje.
SKKT PTTK - kilka not z historii
SKKT pojawiły się w strukturach PTTK jako członkowie zbiorowi dzięki porozumieniu zawartemu pomiędzy Ministrem Oświaty i PTTK w 1964 r. Na drodze zawarcia kolejnych porozumień pomiędzy PTTK, a Ministrem Oświaty i Wychowania w latach 1969-1971 powstawać zaczęły już pod szyldem SKKT PTTK komórki w szkołach ponadpodstawowych.
Na szeroką skalę w szkołach i innych placówkach oświatowo - wychowawczych SKKT PTTK pojawiły się po 1977 r., a stało się to dzięki Zarządzeniu Ministra Oświaty i Wychowania.
Szkolne Koła w XXI w.
Mimo upływu czasu SKKT, szczególnie te funkcjonujące w ramach PTTK, obecne są w systemie oświaty jako jedno z wielu kół zainteresowań oferowanych uczniom przez szkoły. Wiek XXI przyniósł SKKT PTTK nowe wyzwania. Poza prowadzoną dotychczas działalnością, koła przygotowują ciekawą i intrygującą ofertę wypoczynku dla uczniów, co pozwala na konkurowanie z ofertą innych kół zainteresowań.
Dlaczego SKKT PTTK?
Szkolne Koła Krajoznawczo Turystyczne PTTK odgrywają w Towarzystwie rolę szczególną. Zrzeszają, jako jednostki organizacyjne Oddziałów PTTK, ponad 11 tyś. dzieci i młodzieży szkolnej. Działalność w SKKT pozwala rozwijać zainteresowania uczniów, wyposaża ich nie tylko w warsztat teoretyczny, ale i praktyczny zdobywany podczas wyjazdów.
Towarzystwo poprzez swoje jednostki terenowe, jakimi są oddziały rozsiane po terenie całego kraju, wspomaga pracę Opiekunów SKKT, nauczycieli. W ofertach wycieczek poszczególnych oddziałów dla szkół odnaleźć można wiele ciekawych propozycji wyjazdów - w tym wycieczek, rajdów, zlotów, obozów wędrownych. Korzystać można z propozycji imprez turystyki pieszej, górskiej, kajakowej, żeglarskiej, motorowej, rowerowej itp. Taka szeroka oferta pozwala na ułożenie ciekawego programu pracy w ramach działalności SKKT.
Uczniowie SKKT PTTK, jako członkowie Towarzystwa, otrzymują w ramach opłacanych składek nie tylko ubezpieczenie od Następstw Nieszczęśliwych Wypadków, ale i system rabatów. Obejmują one nie tylko rabatyusługi np. w sklepach Hi Mountain, ale i zniżki w obiektach noclegowych, w tym schroniskach PTTK.
Cele, jakie promują SKKT PTTK w swej działalności
- umożliwienie zrzeszania się dzieci i młodzieży w PTTK,
- rozbudzanie pasji, zachęcanie do samodzielnego poznawania ziemi ojczystej, jej historii, zabytków, ludzi ją zamieszkujących,
- kształtowanie postawy obywatelskiej, zachowania koleżeńskiego, budowanie relacji między rówieśnikami,
- przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, walka z patologiami społecznymi,
- szerzenie tolerancji dla grup etnicznych i wierzeń mieszkańców zamieszkujących różne części Polski,
- wykształcanie w Młodych ludziach poczucia tożsamości narodowej, poszanowania tradycji i historii, walorów przyrodniczych naszego kraju,
- organizacja aktywnego wypoczynku dzieci i młodzieży, tym samym promowanie zdrowego trybu życia, szerzenie kultury fizycznej poprzez udział w różnych formach turystyki kwalifikowanej,
- umożliwianie uczniom udziału w konkursach i turniejach wiedzy turystyczno- krajoznawczej np. Ogólnopolski Młodzieżowy Turniej Turystyczno Krajoznawczy, Ogólnopolski Konkurs Krajoznawczy "Poznajemy Ojcowiznę", Konkursów Krasomówczych czy na Najlepszy SKKT.
Działalność SKKT PTTK na co dzień
Podstawowym narzędziem pracy SKKT są wycieczki, podczas których uczniowie obcują bezpośrednio z zabytkami kultury, sztuki, z przyrodą, a także uczą się historii. Proces tak rozumianej edukacji poznawczej pozwala na bogatszą i bardziej owocną edukację dzieci i młodzieży. Wycieczki, a także rajdy, zloty, prelekcje przybliżają młodym piękno ziemi ojczystej. Zmaganie się natomiast z trudami wycieczek kształtuje osobowość.
Odznaki promowane przez PTTK są wspaniałym narzędziem dla realizacji celów poznawczych uczniów w trakcie organizowanych wycieczek, rajdów, zlotów. Regulaminy odznak krajoznawczych w swych zapisach zwracają zdobywającym uwagę na najciekawsze elementy danego regionu - często pewne detale i obiekty pozostałyby poza naszą uwagą. Zbieranie odznaki, podczas np. letnich obozów wędrownych, wpływa na dokładniejsze zapoznanie się z terenem, po którym odbywamy wędrówkę. Wartym uwagi jest system odznak. Obecnie w PTTK, pośród dostępnych ponad 500 regulaminów, każdy znajdzie coś interesującego dla siebie. A metalowe znaczki- symbole odznak pozostaną wspaniałą turystyczną pamiątką obok pocztówek i stempli. Ku tzw. pamięci. Przygotowywane kroniki odznak czy SKKT pozwalają na rozwój talentów pisarskich i krajoznawczego warsztatu wychowanków.
Uwadze nie tylko uczniów, ale i nauczycieli, którzy na ogół przygotowują uczniów do udziału w konkursach, nie powinna umknąć oferta konkursowo – turniejowa, jaką przygotowało PTTK. Do najciekawszych inicjatyw o zasięgu ogólnopolskim należą: Ogólnopolski Młodzieżowy Konkurs Krajoznawczy „Poznajemy Ojcowiznę”, Konkursy Krasomówcze, Ogólnopolski Młodzieżowy Turniej Turystyczno Krajoznawczy czy konkurs na Najlepszy SKKT. Dodatkowo oddziały PTTK na terenach swojej działalności przygotowują wiele lokalnych konkursów fotograficznych, plastycznych, a także związanych z wiedzą krajoznawczą.
Nowe szanse, nowe wyzwania dla SKKT.
W obecnie funkcjonującym systemie edukacji istnieją tzw. ścieżki edukacyjne. Wiele z nich zbliżona jest do celów działalności SKKT, a więc ich realizacja podczas wycieczek jest jak najbardziej możliwa. Po zapoznaniu się z programem ścieżek edukacyjnych oraz zapoznaniu się z celami działalności i formami pracy SKKT dojść można do wniosku, iż ścieżki są formą upowszechnienia treści jakie od lat realizowane były podczas pracy SKKT.
Czas zmian… i ożywienia dla ruchu szkolnego przyniosły ostatnie nowelizacje. Nowelizacja Karty Nauczyciela wprowadziła tzw. dziewiętnastą i dwudziestą godzinę pozwalają one nauczycielom na realizowanie treści związanych z turystyką i krajoznawstwem podczas zajęć z uczniami.
Oknem dla turystyki szkolnej jest także tzw. czwarta godzina wychowania fizycznego, którą w wielu szkołach realizuje się właśnie poprzez organizowanie wycieczek w ramach SKKT PTTK i nie tylko.
Przy tak szerokim wachlarzu udogodnień i możliwości, poznawanie ziemi ojczystej przez polskich uczniów wraz z nauczycielami jest zdecydowanie łatwiejsze organizacyjnie niż kilka lat temu i staje się coraz bardziej popularne. Okazuje się, iż odświeżone w wielu szkołach SKKT pozwalają nie tylko uczniom zdobywać nową wiedzę i uczyć się podczas zajęć w terenie, ale i nauczycielom na rozwój zawodowy. Umiejętność wykorzystania nowości wprowadzanych przez Ministerstwo wpłynie pozytywnie na ożywienie ruchu Szkolnych Kół Krajoznawczo Turystycznych działających w strukturach PTTK.
Bibliografia:
• Kazimierz Denek, Krajoznawstwo i turystyka w polskiej szkole. Tradycje – współczesność – wyzwania (w) O potrzebie krajoznawstwa w edukacji szkolnej, pod red. K. Denka, L. Drożdżyńskiego, A. Gordona, Warszawa Poznań 2009.
• Andrzej Gordon, Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze w kształtowaniu postaw krajoznawczych i umiejętności turystycznych dzieci i młodzieży (w) O potrzebie krajoznawstwa w edukacji szkolnej, pod red. K. Denka, L. Drożdżyńskiego, A. Gordona, Warszawa Poznań 2009.
• Danuta Hyżak, Działalność krajoznawczo turystyczna w szkole jako nośnik wartości. Przykłady dobrej praktyki (w) O potrzebie krajoznawstwa w edukacji szkolnej, pod red. K. Denka, L. Drożdżyńskiego, A. Gordona, Warszawa Poznań 2009.
• Grażyna Orłowska-Rybicka, Odznaki turystyki kwalifikowanej i krajoznawcze (w) Krajoznawstwo i turystyka w szkole. Poradnik, pod red. A. Gordona, Warszawa 2003.
• Dz.U. nr 51 poz. 458, Rozporządzenie Ministerstw Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26.02.2002, w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.
